متن وصیت نامه ی پیامبر اکرم(ص)
حضرت محمد (ص) در ضمن وصیت های خود به شاه ولایت حضرت علی (ع) چنین فرموده اند : ای علی به وصیت های من توجه کن ، همواره در خیر و سعادت خواهی بود تا هنگامی که وصیت های مرا عمل کنی ، هرکس از انتقام دست بکشد و از آن چشم بپوشد در صورتیکه قدرت بر انتقام داشته باشد ، خداوند روز قیامت او را در محل امنی قرار خواهد داد و مزه عفو را به او خواهد چشانید. بهترین جهاد برای آدم این است که چون صبح کرد و وارد جامعه شد ، همتش این باشد که به هیچ فردی ستم روا ندارد و به حقوق احدی تجاوز نکند.آن انسانی که جامعه از زبانش آرامش نداشته باشند و مردم از شر زبانش در امان نباشند ، این چنین آدمی از اهل آتش است. بدترین مردم آن کسی است که مردم از ترس او را احترام کنند ، تا از شرش در امان باشند ، بدترین مردم کسی است که آخرت خود را برای رسیدن به جاه و منال دنیا بفروشد ، و بدتر از این آن انسانی است که آخرت خود را برای دنیای دیگری بفروشد. خداوند دروغ مصلحتی را که برای اصلاح برادران ایمانی گفته شود دوست دارد ، ولکین راستی را که موجب فساد و دشمنی بین افراد میشود را دشمن میدارد.هر مست کننده ای که عقل را از آدمی سلب کند ، حرام است ، و هرچیزی که زیادی آن مست کننده باشد ، آشامیدن یک جرعه از آن نیز حرام است.تمام گناهان در یک خانه قرار گرفته اند ، کلید این خانه آشامیدن شراب است ، یعنی اگر آدمی شراب نوشید مرتکب هرگناهی میگردد و هر فسقی از او سر میزند. بر شارب الخمر ( شرابخوار) لحظه میگذرد که در آن حال خداوند را نمی شناسد ، یعنی در حال مستی از خداوند غافل است و مرتکب هرکاری میشود و هر معصیتی را مرتکب میگردد.کوههای بلند و سر بر آسمان کشیده را میتوان از جای کَند ، ولیکن زمامداریکه هنوز ایام حکومتش سپری نشده و وقت مرگش فرا نرسیده نمیتوان از بین برد.چهار نفر هرچه از خداوند بخواهند مستجاب میگردد : پیشوای عادل ، دعای پدر برای فرزند ، مردیکه برای برادر دینی خود در پنهان بدون اطلاع او برایش دعا کند و کسی که مورد ظلم و ستم قرار گرفته باشد و به ظالم نفرین کند ، خداوند متعال میفرماید : به عزت و جلالم سوگند انتقام مظلوم را از ظالم خواهم گرفت ، ولو بعد از مدتی که از ستم گذشته باشد.خداوند بهشت را به مردی که بدزبان و فحاش باشد و هرچه به زبانش آید بگوید حرام کرده است.مزاح نکن ، تا وقارت از بین نرود ، و دروغ نگو تا نور چهره ات محفوظ بماند ، و از دو خصلت دوری گزین : دل تنگی و تنبلی ، تن آسائی ، اگر دل تنگ شدی در برابر حق شکیبا نخواهی شد ، و اگر تنبل شدی حق کسی را اداء نخواهی کرد. ده نفر از این امت به خداوند کافر شدند ، و آنان عبارتند از : سخن چین ، جادوگر ، مرد بی غیرت ( دیوث ) ، مردان زناکار ، کسی که با حیوان درآمیزد ، کسی که با محارم خود زنا کند ، شخصی که فتنه برانگیزد ، و به دشمنان مسلمان ها اسلحه جنگی بفروشد ، و کسی که زکات ندهد و با استطاعت زیارت خانه خدا را ترک کند و بمیرد.مرد عاقل باید جز در این سه طریق راه دیگری نرود ، اول دنبال معاش خود را بگیرد ( پی روزی رود ) ، دوم در فکر آخرت خود باشد ، سوم از لذائذ مشروع استفاده کند.مکارم اخلاق در دنیا و آخرت سه چیز است : کسی که بر تو ستم کرده از وی درگذری ، و کسی که ارتباط خود را با تو قطع کرده تو با او از در آشتی درآیی و ارتباط خود را با او برقرار سازی ، و کسی که از روی نادانی برای تو موجب ناراحتی فراهم آورده با بردباری از وی درگذری.از چهارچیز قبل از رسیدن چهار چیز دیگر هرچه زودتر استفاده کنید : از جوانی قبل از پیری ، از تندرستی پیش از اینکه بیمار گردی و ناتوان شوی ، از ثروت قبل از اینکه فقیر و ناتوان گردی.آفت شرف و بزرگی فخر و مباهات است ، و اینکه انسان همواره به اصل و نسب خود مغرور باشد.هرکس از خداوند متعال بترسد ، همه موجودات از وی خواهند ترسید و از او حساب خواهند برد ، و هرکسی که از خداوند واهمه و ترس نداشته باشد خداوند او را از هر چیزی خواهد ترسانید.هرکس این چهار خصلت را دارا باشد خداوند برای او خانه ای در بهشت میسازد : 1.کسی که یتیمی را جای دهد 2.و ناتوانی را حمایت کند 3.و به پدر و مادرش مهربانی نماید 4.و به زیر دستانش با محبت رفتار کند.هرکس با سه خصلت خداوند را ملاقات کند از بهترین مردم است : آنکس که واجبات خداوند را انجام دهد و از محرمات دست بکشد ، و به آنچه خداوند داده قناعت کند ، این چنین آدمی پرستنده ترین و پارساترین و بی نیازترین بندگان است.مجالست و هم نشینی با سه دسته از مردم دل را می میراند: هم نشینی با مردمان پست ، مجالست با توانگران ، و سخن گفتن با زنان. انجام سه عمل از حقائق ایمان است : انفاق در هنگام تنگ دستی ، و گذشت از خود در برابر مردم ، و بخشش علم و دانش برای کسی که طالب علم است.هرکس دارای این هفت خصلت باشد به حقیقت ایمان رسیده و کامل شده است و درهای بهشت به روی او بازگردیده است : کسی که وضوی خود را کامل بگیرد ، و نماز خود را با وجه نیکویی ادا نماید ، و زکات مال خود را بدهد ، و خشم خود را فرو برد ، و زبانش را نگه دارد ( غیبت نکند ، دروغ نگوید و ... ) و از گناهانش استغفار کند و افراد خانه اش را نصیحت و اندرز دهد.سه چیز موجب خوشحالی مومن در دنیا است : دیدن برادران دینی ، و افطار روزه داران و نماز خواندن در آخر شب.از سه چیز تو را نهی میکنم : حسد ، حرص ، و تکبر.هرکس دارای این سه خصلت نباشد اعمالش تمام نخواهد شد : ترسی که او را از نافرمانیهای خداوند باز دارد ، و اخلاقیکه به وسیله آن با مردم مُدارا کند ( البته مُدارا با مردم همرنگ شدن با خلافها و گناهان آنها نیست ، مُدارا با مردم به این معنی نیست که در مقابل گناه آنها بی تفاوت باشیم و تاییدشان کنیم ) ، و حلمیکه به وسیله آن نادانان را از خود دور سازد.چهار خصلت موجب شقاوت آدمی می گردد : 1.خشکی چشم 2.تیرگی دل 3.آرزوهای دور و دراز 4.دوست داشتن زندگی در دنیا.اشخاص متظاهر و فریبکار سه علامت دارند : هرگاه با انسان روبرو گردند چاپلوسی میکنند ، و هرگاه دور باشند ( پشت سرت ) غیبتت را میکنند ، و اگر برای آدمی مصیبت و ناراحتی پیش آید شماتت میکنند.ستمکاران را سه علامت است :1.زیردستان را آزار و اذیت میدهند2.با افراد بالادست خود با نافرمانی زندگی میکنند3. از ستمکاران پشتیبانی مینمایند.منافقین هم دارای سه علامت هستند : 1. سخنان دروغ و غیر واقع می گویند 2.هرگاه وعده بدهند به وعده خود وفا نمیکنند 3.هرگاه مورد امانت واقع شدند و چیزی در نزد آنان گذاشته شد خیانت میکنند. ریاکاران سه علامت دارند: از کارهای خود تمجید می نمایند و اظهار سرور و شادمانی میکنند ، و هنگامیکه تنها بمانند اوقات خود را به کسالت میگذرانند و دوست دارند که مردم پیوسته از آنان به نیکی یاد کنند. به خدا سوگند اگر مرد متواضع در ته چاه قرار گیرد ، خداوند متعال بادی را میفرستد و او را از قعر چاه بیرون میآورد و در دولت بد کاران ، بالای نیکوکاران قرار خواهد داد. مومن آن کس است که جان و مال مسلمان از دست وی در امان باشد ، و مسلمان کسی است که سایر مسلمانان از دست و زبان او در آرامش باشند ، و مهاجر کسی را گویند که از گناهان دست بکشد.محکمترین رشته ایمان دوستی در راه خدا و دشمنی برای رضای خدا است. هرکس از زنش اطاعت کند خداوند او را به رو در آتش خواهد افکند ، مولا علی (ع) فرمود : یا رسول الله مقصود از اطاعت زن چیست ؟ حضرت رسول (ص) فرمود : مرد به زن خود اجازه می دهد در هر مجلسی شرکت کند ، و به هر محفل نامناسبی برود ، و لباس نازک بپوشد و خودنمایی کند. خداوند متعال به وسیله اسلام غرور جاهلیت و افتخار به آباء و اجداد را از بین برد ، مردم همگی از حضرت آدم هستند ، و حضرت آدم نیز از خاک است ، گرامی ترین مردم در نزد خداوند کسی است که پرهیزگارتر باشد. هرکس علم بیاموزد و نظرش این باشد که با نادانان لجبازی کند و یا با دانایان مجادله نماید ، و یا مردم را به طرف خود جلب کند ، این چنین آدمی از اهل آتش است.هرگاه بنده ای بمیرد ، مردم گویند : از خود در جهان چه گذاشته است ؟ ( چقدر مال و ثروت زمین و .... گذاشته است ) ولی فرشتگان می گویند : قبل از خود چه توشه ای برای آخرتش فرستاده است. این جهان برای مومن زندان است ، و برای کافر مانند بهشت. مرگ ناگهانی برای مومن راحتی و برای کافر موجب حسرت و ندامت است. خداوند برای دنیا وحی فرستاد به کسانیکه به من خدمت میکنند ، خدمت کن. و کسانیکه به تو خدمت میکنند آنها را در ناراحتی و مشکلات قرار بده. اگر این جهان به اندازه یک بال مگس در نزد خدا ارزش داشت هر آینه یک جرعه آب هم به کافر نمی داد. ناله های مومن بیمار به منزله تسبیح و تهلیل اوست ، و خوابیدن او در بستر مرض مانند این است که خداوند را عبادت میکند ، و از این پهلو به آن پهلو شدن مثل این است که در راه خداوند جهاد میکند ، و اگر مرد مومن از مرض خود بهبودی حاصل کرد و در جامعه قدم گذاشت گناهانش محو خواهد شد. اسلام همانند مردی عریان است ، حیاء به منزله لباس او ، وقار زینت او ، و عمل صالح مردانگی او و پرهیزگاری اساس زندگی اوست ، هرچیزی پایه ای دارد ، و پایه اسلام محبت ما اهل بیت (ع) است. بد اخلاقی شوم است ، و اطاعت از زن موجب پشیمانی است ، و اگر در چیزی شومی باشد همانا در زبان زن است ، و سبکباران نجات پیدا کردند.هرکس بر من دروغ بندد جایگاه او پر از آتش خواهد بود.سه چیز حافظه را زیاد میکند و بلغم را زایل میسازد ، کندر خوردن و مسواک زدن و قرائت قرآن.مسواک زدن سنت است ، دهان را پاک میکند ، و چشم را بینا میسازد ، و خداوند را خشنود میکند ، و دندان ها را سفید میکند ، بوی بد دهان را از بین میبرد ، و لثه ها را محکم میکند ، و اشتها را زیاد میکند ، و بلغم را دفع میکند ، و حافظه را زیاد میکند ، و نیکیهایی را زیاد مینماید ، و فرشتگان را خوشحال میسازد.رسول خدا (ص) به مولا علی (ع) فرمودند : خداوند ذریه هر پیغمبری را از نسل او قرار داده ، ولیکن ذریه مرا در صلب تو قرار داده است ، و اگر تو نبودی من ذریه ای نداشتم.گروهی در آخرالزمان خواهند آمد که یقین و ایمان آنان موجب شگفتی خواهد بود ، با اینکه آن جماعت پیغمبری را ندیده و حجت ظاهری از آنها پوشیده شده است ، آنان فقط با دیدن آثار ، ایمان میآورند.سه چیز موجب قساوت قلب میشود ، شنیدن لهویات ، و دنبال شکار رفتن ، و به خانه حُکام و پادشاهان رفت و آمد کردن.خداوند دعای مردی را که با غفلت اداء میکند ، نمی پذیرد ، . خوابیدن عالم ، از عبادت عابد جاهل ، بهتر است.دو رکعت نماز که عالم میخواند از هزار رکعت که عابد جاهل ، میخواند بهتر است.در زنا شش عقوبت و کیفر گریبانگیر است که سه خصلت آن در دنیا گریبان زنا کننده را می گیرد ، و سه خصلت آن در آخرت گریبانگیر فرد زنا کننده را می گیرد ، اما سه خصلتی که در دنیا به آن دچار میشود : آبرو و حیثیت را میبرد ، و مرگ را زودتر میرساند ، و روزی را قطع میکند و اما سه خصلتی که در آخرت گریبانگیر شخص زنا کننده میشود : در محاسبه اعمال با او بدرفتاری میگردد ، و موجبات خشم و غضب خداوند منان را فراهم میسازد ، و مجازات و عذاب زناکار را در قیامت ، بزرگ میکند.در عمل ربا هفتاد گناه هست که آسانترین آنها مانند زنا با محارم در خانه خداست.یک درهم ربا در نزد خداوند بزرگتر است از هفتاد بار زنا با محارم در خانه خدا.هرکس اندکی از زکات مال خود را نپردازد ، این شخص در زمره مسلمانان و مومنان نیست و هیچ ارزش و اعتباری ندارد.کسی که مستطیع شد و به حج نرفت کافر است ، خداوند میفرماید : از طرف خداوند بر مردم واجب است که حج خانه خدا را به جا آورند در صورتیکه استطاعت داشته باشند ، و هرکس پس از استطاعت این فریضه را ترک کند ( بر خود ستم کرده است ) و خداوند از جهانیان بی نیاز است. هرکس حج را به تاخیر اندازد تا وقتیکه بمیرد ، خداوند او را روز قیامت یهودی و یا نصرانی مبعوث میگرداند.صدقه دادن بلای حتمی را دفع میکند.صله ارحام و ارتباط با خویشاوندان عمر را زیاد میکند.قبل از اینکه شروع کنی به غذا خوردن نمک بخور و بعد از غذا هم نمک بخور ، در این کار هفتاد دو مرض از شما دفع میگردد.عقل آن است که به وسیله آن بهشت به دست آید ، و رضای پروردگار حاصل شود.اولین چیزی که خداوند آفرید عقل بود ، پس فرمود : روی آور او هم روی آورد ، و بعد فرمود پشت کن ، و او هم پشت کرد ، سپس خدای عزوجل فرمود : به عزت و جلال خودم سوگند ، آفریده ای را دوست و نزدیک تر به خود از تو نیافریدم ، مردم را به وسیله تو مورد مواخذه قرار می دهم و آنان را به وسیله تو پاداش خواهم داد و یا عذاب خواهم کرد.گفتار بی کردار ( بی عمل ) اثری و خیری در آن نیست ، نگریستن در چیزی بدون اطلاع از آن فائده ای ندارد ، و مالی که در آن بخشش نباشد ، و راستی که در آن وفا نباشد سودی ندارد ، دانش بدون پرهیزکاری ، و صدقه بدون نیت ، و زندگی بدون تندرستی ، و وطن بدون امنیت و خوشحالی فایده و سودی برای انسان نخواهد داشت.خداوند خوردن هفت عضو از گوسفند را حرام کرده است : خون ، مذاکیر ، مثانه ، نخاع ، غدد ، طحال ، مرارة.آیا شما را به شبیه ترین مخلوقات به خودم خبر ندهم ؟ فرمود : آری ، حضرت رسول (ص) فرمود : آن که اخلاقش از همه بهتر و بردباریش از همه بزرگتر ، و خویشاوندانش مهربانتر ، و از همگان با گذشت تر باشد.امت من هرگاه این ذکر را بخوانند از هم و غم نجات پیدا میکنند (( لا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم )) حق فرزند بر پدر این است که نام او را نیکو بگذارد ، و او را ادب بیاموزد ، و به مقام شایسته ای برساند ، و حق پدر بر فرزند این است که او را با نام صدا نزند ، و جلوتر از او راه نرود ، پیش روی او ننشیند.خداوند پدر و مادری را که موجبات عقوق ( عاق شدن ) فرزند خود را فراهم آورند لعنت کرده است.همان طور که فرزندان عاق والدین میشوند ، والدین نیز عاق فرزندان خود میگردند.خداوند پدر و مادری را که فرزندان خود را به نیکی وادارند رحمت میکند.هرکس در نزد او از برادر مسلمانی غیبت شود و او قدرت دفاع از آن را داشته باشد و دفاع نکند ، خداوند در دنیا و آخرت او را رسوا میکند.هرکس یتیمی را سرپرستی کند و مخارج او را از مال خودش پردازد تا آنگاه که بی نیاز گردد ، بهشت برای این چنین آدمی واجب میگردد.هرکسی از روی احسان و محبت دست عطوفت بر سر یتیمی بکشد خداوند روز قیامت به تعداد هر مویی از سر آن کودک نوری به آن مرد عطا خواهد کرد که در پرتو آن از تاریکیهای روز قیامت نجات پیدا کند.فقری بدتر از نادانی ، و ثروتی بالاتر از عقل ، و تنهایی وحشت آورتر از عُجب و خودپسندی ، و عقلی بهتر از تدبیر نیست ، هیچ پرهیزکاری مانند باز داشتن نفس از حرامها و از سخنان نابجا نیست ، شرفی بالاتر از حُسن خُلق و عبادتی مانند تفکر در امور نیست. آفت سخن دروغ گفتن است ، آفت علم فراموشی ، آفت عبادت فاصله انداختن است ، و آفت زیبایی تکبر و خودپسندی ، و آفت حلم ، حسد است.خداوند متعال به دنیا توجه کرد و مرا از میان آن برگزید ، و بار دیگر توجهی کرد و تو را از میان مردان اختیار کرد و بار سوم توجه کرد امامان از فرزندانت را از میان مردان برگزید ، و مرتبه چهارم توجه نمود و فاطمه (س) را بر زنان جهان اختیار کرد.ای علی نام تو را در چهار جا با نام خود همراه دیدم ، و به آن اُنس گرفتم ، هنگامی که در شب معراج به بیت المقدس رسیدم ، دیدم در (( صخره )) نوشته شده : (( لااله الا الله ، محمد رسول الله )) خداوند فرمود : او را تایید کردم و یاری نمودم به وسیله وزیرش ، پرسیدم ای جبرئیل وزیر من کیست ؟ گفت : علی بن ابی طالب (ع) ، و هنگامی که به سدرة المنتهی رسیدم دیدم در آنجا نوشته شده منم خداوند که خدائی جز من نیست ، محمد برگزیده من از میان مخلوقات من است ، او را به وسیله وزیرش تایید و یاری کردم ، پرسیدم از جبرئیل که وزیر من کیست ؟ گفت : علی بن ابیطالب (ع) ، پس از اینکه از سدرة المنتهی گذشتم و به نزدیک عرش خداوند رسیدم ، مشاهده کردم بر پایه های عرش نوشته شده است منم خداوند که جز من خدایی نیست ، و محمد (ص) دوست من است ، و او را به وسیله وزیرش تایید و یاری کردم. ای علی خداوند متعال تو را در هفت خصلت با من برابر قرار داده است : تو اولین فردی هستی که با من از قبر سر بر میاری ، و نخستین کسی هستی که با من در کنار پل صراط توقف میکنی ، و اول فردی هستی که با من زنده می شوی و با من لباس می پوشی و نخستین فردی هستی که با من از آشامیدنیهای سر به مهر بهشتی خواهی نوشید. کِتابُ المَواعِظ شیخ صدوق صفحه 3 الی 49